Cicero

Alphen - Woerden

Romeinse Limespad - etappe 3

Alphen a/d Rijn – Woerden - 38 km

02-06-2021

Het belooft een hoogzomerse dag te worden, de ‘lockdown’ is goeddeels opgeheven en het Openbaar Vervoer is bijgevolg ook weer vrijgegeven. Geen enkel argument dus meer om het vervolg van ‘mijn Limespad’ nog langer uit te stellen. Het plan is om dit grenspad in Alphen a/d Rijn op te pakken op het punt waarop ik het – inmiddels 2 maanden geleden – heb afgebroken, en dan via Zwammerdam, Bodegraven en Driebruggen naar Woerden te lopen. In de ‘officiële stukken’ komt dit overeen met het laatste deel van etappe 4, de gehele etappe 5, en het eerste deel van etappe 6. Dat klinkt wellicht omslachtiger dan het in werkelijkheid is. Laat mij maar schuiven: ik plan mijn start en eindpunt op basis van bereikbaarheid met het OV…

Alphen dus. Ik heb weinig moeite om het Limespad hier terug te vinden (wat in mijn geval nog helemaal niet zo vanzelfsprekend is…), en wordt verwelkomd met het enthousiaste gekrijs van een groepje halsbandparkieten (foto 1). Even later passeer ik iets dat veel weg heeft van een front van een Romeins tempeltje (foto 2). De overvliegende ganzen versterken deze indruk: de Romeinen leidden ‘voortekenen’ af uit (onder meer) de vlucht van vogels. Ik beschouw dit beeld derhalve ook maar als een goed voorteken voor mijn tocht.

Zo ongeveer het hele stuk tussen Alphen a/d Rijn en Zwammerdam (± 8 km) loop ik over een graspaadje langs de gekanaliseerde Oude Rijn, indertijd een grensrivier van het Romeinse rijk (foto 3-5). Lokaal-inhoudelijk bezien hoort ook de opvliegende aalscholver ‘aan gene zijde’ van de stroom daartoe (foto 6). Terwijl juist aan deze zijde de vink een krachtige aubade brengt aan deez’ prachtige zomerdag (foto 7), en wellicht ook aan het landschap achter de rivierdijk (foto 8).

In Zwammerdam werp ik een (voorlopig) laatste blik op de rivier (foto 9). Hier bestaat het welkomstcomité uit een grote bonte specht (foto 10) en een vrolijk ‘vrouwmens’ dat mij de geneugten van het dorp aanprijst in de vorm van een heropend café en een ‘bed & breakfast’ faciliteit dat in een ‘historisch’ pand gevestigd is. Voor beide zaken, maar met name de laatste, lijkt het me nog wat te vroeg op de dag. 

Ik loop dus door, en trek nu het weidegebied in tussen Zwammerdam en Bodegraven. Vanwege het vogel-broedseizoen (15 maart – 1 juli) is de passage door de weilanden afgesloten, en moet ik mij behelpen met de asfaltwegen om het gebied heen. Dat ook daar de weidevogels niet bijzonder op gesteld zijn blijkt wel uit de afschrikwekkende aanvalsvluchten van de scholekster (foto 11), en de wat afstandelijkere vliegbewegingen van de grutto (foto 12). En de boer, die ploegde (of eigenlijk: ‘hooide’) voort… (foto 13).

Bodegraven: “Het dorp Bodegraven ligt aan weerszijden van de Oude Rijn. Op het plein aan de Willemstraat staat een afgietsel van de Romeinse bronzen ruiterhelm die langs de Oude Rijn richting Nieuwerbrug is gevonden.” Waarvan akte (foto 14). Ik verlaat het dorp via de kade langs de rivier (foto 15-16). Als een Romeins slagschip vaart een blauwe reiger door de wateren (foto 17). Dat is nog even schrikken. Ik ben getuige van de visvangst door de reiger, maar zie vervolgens tot mijn verbijstering een woedende nijlgans de aanval openen op het roofdier. Shit, denk ik, de reiger heeft dus een jonge nijlgans te pakken! Als ik achteraf inzoom op mijn foto blijkt de vangst echter toch ‘gewoon’ een vis te betreffen…

Het is warm vandaag. Elk verkoelend briesje is welkom. Ik vind afkoeling langs het water van de Oude Rijn, of in de schaduw van de bomen. Deze zwarte spreeuw zit uit te waaien/blazen op een hoge, geheiligde (?) nokplaats (foto 18).

Net voor Fort Wiericke, waarvan zowel de naam als de functie (was dit een Romeins fort?) mij niet duidelijk zijn, buig ik af van de Oude Rijn, en vervolg ik mijn weg over de graskades langs de Enkele Wiericke. Een schijnbaar eindeloos pad langs dit afwateringskanaal door vlakke graslanden, onbeschut tegen een onbarmhartige zon. Een voordeel: ik kom hier echt helemaal niemand tegen. Wel een rietkraag vol vogelzang. Met name de kleine karekiet laat zich horen! Slechts sporadisch echter krijg ik die te zien. En dan zo kort dat ie alweer in het riet is weggedoken voordat ik kan reageren. De rietgors (foto 19) is de enige die af en toe wat langer in beeld blijft, om zijn gevangen insect te tonen, of om zijn ‘baltslied’ ten gehore te brengen… Op mijn tocht door deze graslanden passeer ik op een gegeven moment ook een Oud-Romeinse grens- of routepaal. Dit historisch monument is door 2 vers-houten markeringspaaltjes geflankeerd, waardoor het alle visuele charme, voor zover aanwezig, compleet is kwijtgeraakt (geen foto derhalve!).

Dan zie ik liever de gele lis, die langs het water het vlakke landschap accentueert (foto 20). Of een nieuw gecreëerd watergebied dat een mooie biotoop moet worden voor weide- en watervogels (foto 21). 

Als ik de uitzichttoren met aalscholvers in het zicht krijg (foto 22) weet ik dat ik de ‘groene hel’ achter me kan laten. Via gehooide graslanden (foto 23) en het dorp Driebruggen steek ik door naar de Dubbele Wiericke. Hier hetzelfde laken het pak als bij de Enkele Wiericke: water en gras. Maar relatief snel buig ik af, en vervolg ik mijn route over een houtkade bestaande uit een soort ‘broekbos’. Tot heuphoogte loop ik hier door het opgeschoten gras en ander ‘onkruid’. Mooi is het wel, en vogels zijn er hier zo te horen te over. In het dichte gebladerte zijn die echter nauwelijks te onderscheiden (laat staan te fotograferen). Bovendien word ik inmiddels moe, en wil ik door… Ik schrik me nog wel te pletter als er onverwacht een klein bruin monster de bocht in het pad om komt stuiven. Het beestje (een konijn?) zelf trouwens ook. Dat reageert echter net wat alerter dan ik, zodat het alweer in het struikgewas verdwenen is voordat ik er goed en wel notie van heb kunnen nemen. Tweeënhalve kilometer lang is dit bospad, en dat komt voor mij, hier en nu, qua tijdservaring al vrij dicht bij de eeuwigheid.

Als ik die oneindigheid heb weten te bedwingen sta ik in de polder Papekop (foto 24). Ik heb nog een heel eind voor de boeg, over asfaltweggetjes, voordat ik tenslotte de afslag kan nemen naar het treinstation Woerden. Is dit laatste stuk saai, of ben ik te moe om de mooie dingen nog te zien en te kunnen waarderen? Voor nu is het in elk geval genoeg geweest!

Bekijk de foto's