Cicero

2016-04-02_Hekendorp

Hekendorp  02-04-2016

11 km

In de uitnodiging voor de wandeling van vandaag zie ik de naam “Goejanverwellesluis”. Die naam komt mij bekend voor, maar ik kan mij niet zo gauw herinneren waarvan. Ik heb associaties met de provincie Zeeland… Nadere beschouwing van de route leert dat genoemde sluis in Hekendorp ligt, een dorpje midden tussen Gouda en Oudewater in.

Om preciezer te zijn is de Goejanverwellesluis een schutsluis tussen de Hollandsche IJssel en de Dubbele Wiericke bij de buurtschap Goejanverwelle, dat tegen Hekendorp in de gemeente Oudewater aan ligt. Het dorp werd bekend in de Nederlandse geschiedenis vanwege de ‘aanhouding bij Goejanverwellesluis’. Er bestaan tegenstrijdige verklaringen over de herkomst van de naam Goejanverwelle. De meest plausibele verklaring is, dat de sluis en de gelijknamige dijk hun naam ontleend hebben aan de landeigenaar Goe Jan Verwelle, die hier in het begin van de 15^e eeuw woonde.

Maar wat was nu die ‘aanhouding bij Goejanverwellesluis’…? Leuk dat je het vraagt: Die aanhouding vond plaats op 28 juni 1787, op het hoogtepunt van de strijd tussen Patriotten en Orangisten.

Wilhelmina van Pruisen, de vrouw van stadhouder Willem V, was die dag op weg naar Den Haag om de Staten van Holland te bewegen haar verdreven echtgenoot naar Den Haag terug te laten keren. Om dit te voorkomen hielden Patriotten uit Gouda haar tegen. De aanhouding was de directe aanleiding voor haar broer, Frederik Willem II van Pruisen om de republiek binnen te vallen, en dit leidde weer tot de val van de Patriotten.

De aanhouding vond overigens niet plaats in Goejanverwellesluis maar bij Bonrepas aan het riviertje de Vlist, aan de weg van Schoonhoven naar Haastrecht. Al deze informatie zuig ik uiteraard niet uit mijn duim, maar diep ik op in mijn (Wikipedia) online encyclopedie. Een kleine moeite, en nu weet ik tenminste dat we ergens iets gaan (be)zoeken, waarvoor we eigenlijk ergens anders zouden moeten zijn. Misschien is het verstandiger om juist niet teveel te willen weten en maar gewoon op pad te gaan.

Het stralende voorjaarsweer zoals dat is voorspeld laat zich vooralsnog niet zien. Grijs is de lucht, en somber het landschap. Althans, ware het niet dat wij op onze poldertocht richting Oudewater talloze lammetjes in de weilanden om ons heen zien ronddartelen. Slechts één foto wijd ik er aan… In eerste instantie dan, want ik besluit dat de lammeren recht hebben op meer aandacht, dus gooi ik een andere foto uit mijn selectie om plaats voor ze te maken. Zo kan ik met een gerust hart verder. Over de onverharde Tiendweg lopen wij naar Oudewater. Dat komt in feite neer op een soort hordenloop, want de tientallen hekken die we voorbij moeten geven niet echt mee.

Na Oudewater volgen wij de Hollandsche IJssel, en lopen zo weer richting Hekendorp langs het onverharde jaagpad bij dit kronkelende riviertje (foto 7). We passeren een enigszins verfrommeld aandenken, gewijd aan de trekschuiten die hier eertijds passeerden (foto 6). Verder onder meer nog een keet waar de passant zelf zijn koffie of thee kan zetten, en wat verderop een bank voor de vermoeide jager. We lopen dan nog immer op het jaagpad langs de Hollandsche IJssel, waar van alles te zien en te beleven valt.

In al dit visueel geweld zijn de foto’s van de Goejanverwellesluis zelf, en van een ophaalbrugje in de buurt dat aan Wilhelmina van Pruisen is opgedragen niet door de strenge selectie gekomen. Maakt niet uit, we kunnen ook wel zonder.

Bekijk de foto's